Alzheimer

Dönüþü olmayan ve kiþilerde kalýcý hasara neden olan Alzheimer zamanla hastalýðýn ilerlemesi ile birlikte konuþmada ve düþünmede zorluk çekme gibi problemlere yol açýyor. Doktorlar genelde bu hastalýðýn belirtilerinin baþlamasýnýn ile kiþilerin 7 yýl gibi yaþama süreçleri olduðunu belirtse de hastaya bu tür yaþam biçmek pek de doðru olmaz. Genelde 65 yaþ ve üzeri kiþiler de sýk görülen Alzheimer bir yaþlýlýk hastalýðý olarak düþünülebilir. En erken görülen Alzheimer hastalýðý kiþilerde 40 yaþýnda görülmektedir. 40 yaþýndan itibaren ortaya çýkmasý olaðan olan Alzheimer nadir olarak görülür. Ancak 85 yaþ ve üzeri kiþilerde daha sýk görülmektedir. Alzheimer hastalýðý kalýtsal faktörlere de neden olabiliyor. beyinde birikme gösteren protein, sinir sisteminde oluþan bozukluklar ve beyin hücrelerinde yaþanan ölüm sonucu hastalýk kendini belli edebilir. Hasatlýðýn seyri çok yavaþtýr ve kiþi de sinsi, sinsi ilerlemeye devam eder. Hastalýðýn yavaþ, yavaþ ilerlemesi ile birlikte ölüm de kiþide yavaþ, yavaþ ilerleme gösterir. Kurtuluþu olmayan bir hastalýk olduðu için hastanýn bakýmý oldukça önemlidir. Ýlk öncelerde kiþide hafif unutkanlýklar ile baþlar ve ardýndan hastanýn yapmasý gereken günlük aktiviteler aksar. Konuþma, yürüme ve anlama kabiliyetini zamanla kaybeden hasta, kendini de unutmaya baþlar ve zaman içerisinde kim olduðunu hatýrlamakta güçlük çekebilir ve hatýrlayamayabilir.

Alzheimer Belirtileri

• Günlük yaþamý olumsuz yönde etkileyecek þekilde unutkanlýklarýn baþlamasý,
• Gündelik iþleri yapmakta zorluk çekme veya yapamama,
• Karar vermekte zorlanma,
• Önemli tarihleri hatýrlamada zorluk çekme veya yollarý hatýrlamama,
• Ruh halinde olan deðiþiklik ve davranýþ bozukluðu,
• Pratik düþünmede zorluk çekme, hesap yapama ve sorumluluk almaktan kaçýnma,
• Hatýrlamasý gereken kiþisel eþyalarýn yerini bulmakta zorluk çekme,
• Karakter özelliðinin deðiþkenlik yapmasý,
• Kelimeleri bulmakta ve cümle kurmakta zorlanma,
• Ýnsanlarý suçlama gibi karakter özelliðinin deðiþmesi.
• Kiþinin zaman zaman kendini bile tanýmakta zorluk çekmesi gibi...

Alzheimer Hastalýðý Tanýsý

Alzheimer hastalýðý tanýsýnýn koyulmasýnda güçlük çekilen bir hastalýk deðildir. Ýlk olarak kiþinin yukarýda verilen belirtilerden her hangi birinin olup olmadý sorulur. Bu hususta hastaya ilk olarak hatýrlamasý gereken bazý olaylar veya özel günlerin tarihleri gibi ufak sorular sorulur. Ancak unutkan olan her kiþi Alzheimer hastasý olacak diye bir durum söz konusu deðildir. Ýlk muayenenin ardýnda hastanýn beyin filmi istenir. Beyin filminin ardýndan kan tetkikleri alýnýr ve laboratuvara yollanýp test yapýlýr. Bu testler sonucunda ise hastalýðý diðer benzer belirtileri olan hastalýklardan ayýrt etmek için bazý týbbý çalýþmalar yapýlýr. Yapýlan tüm tarama ve testler sonucunda kiþide alzheimer hastalýðýnýn tanýsýnýn koyulabilir.

Alzheimer Tedavisi

Alzheimer hastalýðýnýn tedavisinde hastaya ilk olarak bazý evreler uygulanýr. Bu evreler özellikle üç basamaktan oluþur ve ilk basamaðý eðitimdir. Ardýndan hastaya ilaç tedavisi uygulanýr ve devamýnda ise destek tedavi verilir. Tüm bunlarýn ardýndan hastalýðýn nasýl ilerlediði göz önünde bulundurulur.

Öncelikle hasta ve hastanýn yakýnlarý bu hastalýk hakkýnda bilgilendirilir. Hastalýðýn nasýl ilerleme göstereceði ve kiþinin neler ile karþýlaþacaðý gibi bazý bilgiler sunulur. Hastanýn kullandýðý kafa karýþtýrýcý ve unutkanlýðý tetikleyici haplar var ise bunlarýn kesilmesi uygun görülür. Hastalýðýn ilerlememiþ olmasýna raðmen olasý kayýp olma, kendini unutma ve kiþileri tanýmakta zorluk çekme gibi problemler ile karþýlaþýlacaðý düþülüp hastanýn gözetim altýnda olmasý önerilir. Hastanýn eðer kullandýðý araç varsa kullanmamasý tavsiye edilir. Bu durumda hem kendi hayatýný hem de diðer kiþilerin hayatýný tehlikeyi atmýþ olur.

Ýlaç Tedavisi

Alzheimer hastalýðýnýn iyileþtirilmesi adýna ve henüz tam anlamýyla bir ilaç bulunamamýþtýr. Seyrini deðiþtirmesi için ve hastanýn yaþam kalitesini arttýrmak adýna bazý ilaçlar önerilir. Bu ilaçlar kiþinin son evreye gelme süresini uzatabilir ve olacak olan en zor durumlarý önlemek adýna verilmektedir. Hastaya verilen bu ilaçlarýn ilk baþýnda ise beyin de bulunan asetilkolin miktarýný arttýrmaya yarayan kolinesteraz inhibitörer gelmektedir. Alzheimer hastalýðýnýn tedavisi için onay almýþ dört tane ilaç bulunmaktadýr. Bu ilaçlar hastanýn sadece unutkanlýðý gidermesi için deðil sinirlerini yatýþtýrmasý ve hýrçýnlýðýný önlemesi için verilir. Ancak bu ilaçlarýn ortak yan etkileri bulantý, ishal ve kusma yapmasýdýr.

Destek Tedavi

Alzheimer hastalýðý olan kiþilerde görülen zihinsel yetilerin kaybý, hastalýðýn getirdiði tek belirti deðildir. Hastalarýn yaklaþýk olarak % 25-50 kadarýnda depresyon ataklarý, % 50-60 arasýnda hýrçýn tavýrlar, % 30-60 arasýnda ise halüsinasyon görme gibi durumlar varýr. Oluþan bu bulgular hastalýðýn ilerleyen evrelerinde daha sýk görülmektedir. Bu belirtiler için hastaya sertralin, olanzapin, haloperidol, ketiapin ve risperidon gibi destek ilaç takviyeleri önerilir. Bu ilaçlarýn yaný sýra hataya fluoksetin be sitalopram gibi ilaçlarda önerilmektedir.